Islak Ampul Sıcaklığının İnsanlar Üzerindeki Etkileri

2023 yazında, Ottawa Üniversitesi’nde insanların hayatta kalma sınırlarını test etmek amacıyla oluşturulan çelik bir odada on iki gönüllü denek, yüksek sıcaklık deneyine katıldı. Kalp hızlarını ve vücut ısısını ölçen cihazlarla donatılan katılımcılar, aşırı nem ve 42 derece Celsius sıcaklıkta terleyerek beklediler. Birkaç saat sonra vücut sıcaklıkları yükselmeye başladı ve denekler içten dışa doğru kaynamaya başladılar.

‘İyi İdare Edilmeyen Yüksek Isı Riski’

Harvard Halk Sağlığı Fakültesi’nde epidemiyoloji alanında doktora sonrası araştırma görevlisi olan Robert Meade liderliğindeki araştırmaya göre, insanlar ender görülen sıcaklık seviyelerine maruz kaldılar. Meade, “Nem ciltte yoğunlaşır, buharlaşma daha da artar ve vücut sıcaklığı ile aynı seviyeye ulaşır” diyor.

Araştırmacılar, katılımcıların vücutlarının uç noktalardaki sıcaklıkla başa çıkma yeteneklerini test ederek vücudun dayanma sınırını belirlediler. Geçtiğimiz haftalarda yayımlanan bir çalışma, 26 ila 31 derece Celsius arasındaki ıslak ampul sıcaklığının tehlikeli eşik olduğunu doğruluyor.

Bilim insanları, bu sınırı “içten içe kaynama noktası” olarak adlandırıyor. Meade, bu durumun sebebini “vücudun aşırı ısıyı dengeleyememesi” olarak açıklıyor. İklim değişikliğinin ısınma dalgalarını artırmasıyla, bu üst sınırların belirlenmesine daha fazla ilgi gösterilmektedir.

Islak ampul sıcaklığının insan sağlığı üzerindeki riskleri araştırılırken, nemin vücuttan terle atılmasını zorlaştırarak ısınma dalgalarını daha da tehlikeli hale getirebileceği vurgulanmaktadır.

Uzun süredir 35 derece Celsius olarak kabul edilen ıslak ampul sıcaklığı sınırı, 2022 yılında yapılan bir çalışma ile 26 derece Celsius’e kadar düşük sıcaklıklarda yaşam tehlikesi içerebileceği ortaya çıktı. Bu durum, küresel ısınma ile daha geniş bir alana yayılarak 2045 yılına kadar ulaşabilir.

Gelecekte Beklenen Tehlikeler

Isı stresi üzerine çalışmalar yapan Georgia Üniversitesi’nden yardımcı profesör Tony Wolf’a göre, ısınan iklimde belirlenen sıcaklık eşiklerine daha sık rastlanmaya başlanacaktır. İklim değişikliğiyle birlikte, ısınma dalgalarının şiddeti ve süresi artmaktadır.

Columbia Üniversitesi’nde Profesör olan Radley Horton, ısının artmasıyla yaşlıların ısıyı dağıtma yeteneğinin azalacağını ve bu durumun yaşlılar için daha fazla risk oluşturacağını belirtiyor. Eski bir çalışmasında Horton, 2 derecelik bir ısınmanın, dünyadaki kara parçalarının üçte birinin 60 yaş üstü insanlar için tehlike arz edebileceğini bulmuş.

Penn Eyalet Üniversitesi’nde yürütülen bir çalışma, küresel ısınmanın 2 derecenin altında tutulmasının, ölümcül ısınmayı önemli ölçüde azaltabileceğini gösteriyor. Ancak, son yıllarda küresel sıcaklıkların beklenenden daha fazla arttığını ve 2024’ün 1,5 derecelik ısınmanın aşıldığı ilk yıl olduğunu gösteriyor.

Isı dalgalarının artmasıyla birlikte ölüm oranları da artmaktadır. Özellikle ısı kaynaklı ölümler Birleşik Devletler’de iki katına çıkmış ve dünya genelinde bir çeyrek milyon insan ısı dalgaları nedeniyle hayatını kaybetmiştir. Bu durum, iklim değişikliği ile birlikte daha da kötüleşebilir ve gelecekte ısıya bağlı sağlık sorunları artabilir.